Mustafa Nazlıer’in Tüm Yazıları20 yılı aştı… Binlerce sayfa yazı, araştırma, önerme, proje vs… Olmayacak ve olmuyor… “Bakıyor musun?” diyoruz, “Evet bakıyorum” diyor, “Görüyor musun?” diyoruz, “Neyi?” diyor… Ne denir? Sigorta eksperlerinin şu an bulunduğu durum için bazı hatırlatmalar yapmak istiyorum. Her ne kadar eksperler buna sebep oldular ise de asla tüm sorumlusu eksperler değil. Çünkü bu kadar olumsuzluğu eksperler tek başına yapamaz. Aşağıdaki haber aslında her şeye cevap niteliği taşıyor. Bu haber üzerinde bir durum tespiti yaparsak dört ayrı bölümde konuyu incelemek ve dört ayrı açıklama yapmak gerek. Özetle; Tarım Sigortaları Havuz Eksperleri Buluşması, 4-7 Ocak tarihleri arasında, bine yakın katılımcıyla Antalya’da gerçekleştirildi. Bu yıl 6’ncısı gerçekleştirilen, tarım sigortalarında yaşanan son gelişmelerin ele alındığı ve geçmiş döneme ait değerlendirmelerin yapıldığı dev organizasyona Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Müsteşarı Vedat Mirmahmutoğulları, Tarım Sigortaları Havuzu Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Ramazan Kadak, Tarım Sigortaları Havuzu Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Dr. Ahmet Genç, Tarım Sigortaları İşletici Şirketi Genel Müdürü A. Bülent Bora’nın yanı sıra; Tarım Sigortaları Havuzu Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Kalkavan, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Özgün, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Tarım Sigortaları ve Doğal Afetler Daire Başkanlığı’ndan Daire Başkanı Bekir Engürülü, Çalışma Grubu Sorumlusu Hayri Yılmaz, mühendisler Kamil Özdemir, Ünal Güner, Cengiz Topel Yıldırım, Mehmet Fatih Hacıalibeyoğlu, Mehmet Ünal, Faruk Bahadır Özer, Hanifi Can ve Tülay Tay, Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı’ndan Sinem Sivaslıoğlu ve Bilal Türkmen, Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nden Ebru Kuzu, Antalya İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Ahmet Dallı, Tarım Sigortaları Havuzu Bilim ve Danışma Kurulu Üyeleri, Tarım Sigortaları Havuz İşletici Şirketi’nden Genel Müdür Yardımcısı Zeki Karakurt, Birim ve Bölge Müdürleri, Teknik ve Operasyonel birimlerin çalışanları ile yurdun değişik noktalarında görev yapan Bitkisel Ürün Sigortaları ile Hayvan Hayat Sigortaları Eksperleri katıldı. (1) Toplantının açılışını yapan Genel Müdür A. Bülent Bora, Sistem’in başlangıcından bu yana elde edilen üretim, eksper ve ekspertiz verileri ile 2013 yılının son aylarında gerçekleştirilen müşteri memnuniyeti araştırmasının sonuçları hakkında katılımcıları bilgilendirirken (2), Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Ramazan Kadak ise Sistem’in temel özelliklerinden, eksperlerin Sistem kapsamındaki rollerine, sorumluluklarına ve ideal bir eksperin sahip olması gereken özelliklerine değindi. (3) Müsteşar Vedat Mirmahmutoğulları ise dünyada ve ülkemizde gıda ve gıda güvenliği, tarımın sürdürülebilirliği, tarım alanlarındaki rekabet ve gelecekteki gıdaya ulaşmada yaşanacak sıkıntı ve zorluklar ile ülkemizin tarım üretiminde yakaladığı başarılar hakkında bilgi verdi. Organizasyon çerçevesinde, eksperlerin takım ruhunu geliştirmeye, iletişim beceri ve bilgilerini artırmaya yönelik çeşitli etkinliklerin yanı sıra ‘İletişim ve Motivasyon’ başlıklı interaktif eğitimler de gerçekleştirildi. (4)
1) Konusu sigorta. Katılımcıları tüm sektör paydaşları. 6’ncı defa geçmiş dönem değerlendirme toplantısı yapıyorlar. Kesinlikle imrendirecek kadar olması gerekenin yaşandığı bir durum. Bu kadar kısa sürede nasıl başarıldı? Ayrı bir havuz olarak yapılanmalarının önemi nedir? Biz de bu belgelere sahip olmamıza rağmen neden içinde değiliz? (Doğrusu bu; içinde olmamak. Olmamalıyız.) Eksperlik, sigorta branşlarından mı gelir, meslekten mi? (Ziraat mühendislerinden oluşan bir yapı) Neden TOBB bünyesinde değiller. Hem de sayıları fazla (Doğrusu TOBB içinde olmamaktır zaten) Tüm sektörün beraber toplanması ve tüm hususları beraber değerlendirmesi önemli mi? (Olağanüstü profesyonelce ve doğru. Neden bizde böyle değil?) Bu konuda çok şey yazılabilir ama kısa tutup özde kalalım. Şu anki durumunuz ile kıyaslayın. Birçok soruya birinci bölümde cevap alacaksınız. 2) “Sistem’in başlangıcından bu yana elde edilen üretim, eksper ve ekspertiz verileri ile 2013 yılının son aylarında gerçekleştirilen müşteri memnuniyeti araştırmasının sonuçları hakkında katılımcıları bilgilendirirken…” Yukarıdaki açıklama sigorta/teminat sağlayıcısı tarafından yapılırken sektör bir bütün olarak hem üretim hem müşteri memnuniyeti hem de bugüne nasıl gelindiğini sorguluyor.
Neden şu ana kadar sektörün tüm taraflarına ne yapmaya çalıştığımızı anlatmıyoruz? Sektörün şu an tamamen karşısında yer alan İcra Komitesi bu duruşuyla kime hizmet ediyor? Başarılı olabilir mi? Komitenin yarattığı algı ve HATMER Havuz Sistemi’nde sektöre karşı, sektör içinde, sektörle beraber olabilir mi? Tüm taraflarıyla toplantı yapınca TARSİM eksperleri taraf mı oldu? 7 yılı aşkın süredir TOBB tarafından meslek için ve sektör için yapılan tek bir faydalı husus var mı? (Sektörün tüm taraflarında anket yapılmalı) TOBB içinde iktisadi işletme kurulur ise eksper dernekleri ve SEDEV de kurmak isterse, yani hep beraber sektöre karşı sektör için ve sektör paydaşı gibi kalmak olabilir mi? (Asla) Son 7 yılını TARSİM ile kıyaslar isek, ters yönlü bir hareket ile 20 yıl geriye nasıl gidilir konusunda örnek teşkil ediyor mu? 3) “Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Ramazan Kadak ise Sistem’in temel özelliklerinden, eksperlerin Sistem kapsamındaki rollerine, sorumluluklarına ve ideal bir eksperin sahip olması gereken özelliklerine değindi.” Sigorta eksperinin şu anki rolü nedir? Sorumluluğu ve ideal eksper olma durumu nasıl olur? TARSİM eksperleri bunları konuşurken Rehber Ücret Tarifesi gibi gerekçesiz ve içeriksiz konular neden konuşulur? Kime fayda sağlar? 4) “Müsteşar Vedat Mirmahmutoğulları ise dünyada ve ülkemizde gıda ve gıda güvenliği, tarımın sürdürebilirliği, tarım alanlarındaki rekabet ve gelecekteki gıdaya ulaşmada yaşanacak sıkıntı ve zorluklar ile ülkemizin tarım üretiminde yakaladığı başarılar hakkında bilgi verdi. Organizasyon çerçevesinde, eksperlerin takım ruhunu geliştirmeye, iletişim beceri ve bilgilerini artırmaya yönelik çeşitli etkinliklerin yanı sıra ‘İletişim ve Motivasyon’ başlıklı interaktif eğitimler de gerçekleştirildi.” Otorite, sektör temsilcileriyle beraber ulusal ve uluslararası durum değerlendirmesi yaparak bunu eksperleri ile neden paylaşıyor olabilir? Bu durum, diğer eksperler için neden sağlanamadı? Takım ruhu ve iletişim becerisi herkes için gerekirken acaba biz neden böyle şeylere ihtiyaç duymuyoruz? Gereksiz mi? Fotoğraf çekip gelmek ve sisteme belge yüklemek yeterli mi? Bir başka ülkeden bir örnek olarak bu konuyu ele alsaydık çok etkileyici olmamasını anlayabiliriz ancak aynı meslek mensubu, mesleki kökeni nedeniyle yakın geçmişte ayrıştırılarak bu tür bir çalışmaya örnek teşkil edecek nispette, imrendirecek kadar başarılı olabiliyor ise (organizasyon tümüyle) biraz durup düşünmek gerek. Yarın, bir sonraki komite seçimlerinde adaylardan birisi MAKARNA VE KÖMÜR dağıtacağını söylerse(!) bunu söylediği için değil ama diğerleri tarafından ayakta alkışlandığı için şaşırabilirim. Değerli meslektaşlarım, daha önce defalarca bu konunun altını çizdiğimi düşünüyorum. Sigorta sektörünün kârlı, sağlıklı, güvenilir ve daha iyi olması için hep beraber SİSTEME hizmet etmeliyiz. Bu hizmeti elbette bağımsız ve tarafsız olarak SİSTEM için yapmalıyız. ‘Her türlü hasarınız itina ile alınır’ şeklinde ilan verecek düzeyde sektör zarar uğratılmaya çalışılırken, TOBB bünyesinde benzer amaçlı iktisadi işletme kurmak ile SİGORTA EKSPERLİĞİNE HİZMET EDİLMEZ. Şayet TOBB mesleğimize katkı sağlayacak ise; Tüm sigorta eksperlerinin 81 ildeki ticaret odaları aracılığı ile odalara kayıtlı tüm işletmelere genişletilmiş içerikte KAPASİTE RAPORU ve SANAYİİ ENVANTERİ içeriğinde çalışma yapmalarını sağlamak, Her iş konusu için içeriği belirlenen formatta belirli bir veri tabanına bu raporu aynı sisteme yazmak, Tek bir veri tabanında toplanan bilgileri sektör kullanımına açmak, İkame ve rayiç değer esaslı fiyatlamalar ile MUTABAKATLI KIYMET TAKDİRİ VEYA KIYMET TAKDİR RAPORU içeriğini çıkartmak, Her işletmeye belirlenen ölçekte risk analizini yapmak, Bunları yaparken her işletmeye neden ve nasıl sigortalı olunması gerektiğini anlatmak, Tüm bu çalışma aslında TOBB için gerekli iken sigorta sektörüne de hizmet üretmek, Bu çalışmaların depolandığı veri tabanını sürekli güncelleyerek Ulusal Veri Tabanı’na dönüştürmek, Bu çalışmaları TOBB, İcra Komitesi ile organize ederken eksper ücretlerinin de TOBB tarafından karşılanmasıyla belki tüm sigorta sektörüne bir nebze de olsa iyi niyeti ve müşterek çalışma isteğini göstermiş oluruz. (Projenin ütopik bir duruşu var. Sebebini açıklamak zor.) Sonuç olarak; bu sürdürülemez durum içinde hiçbir şeyin sorumlusu sigorta şirketleri değildir. Şayet TARSİM uygulaması bile ikna etmeye yetmiyor ise; Hangi limana gideceğini bilmeyen kaptana hiçbir rüzgar fayda sağlamaz… Bol güneşli güzel günler dilerim…
Bakmak ve görmek…
