Hayatımız Sigortalı Dergisi Yazarı Mustafa Nazlıer, Şubat ayında yayınladığı “Elektrik yangınları için önlemler” başlıklı makalesinin ikinci bölümünü yayınladı. Nazlıer, bu bölümde elektrik yangınlarının ana nedenlerinden tesisatları konu etti.
Elektrik tesisatlarının Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği, Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği ve Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliğine uygun olarak tesis edilmesi gerekmektedir. Kablo izolasyonlarının zarar görmemesi amacıyla sarkık ve düzensiz kablolama durumundan kaçınılmalıdır. Elektrik kabloları sıva altı, taşıma tavaları üzerinde taşınmalı ya da en güvenilir şekilde busbar sistemi tesis edilmelidir.
Elektrik tesisatlarında nemli yerlerde kullanılan malzemeler kuru yerlerde kullanılan malzemelere oranla farklı özelliklere sahiptir. Nemli ve ıslak ortamlar için antigron elektrik tesisatı tercih dilmelidir. Antigron tesisat malzemeleri (anahtar, buat, priz ve duylar) nem ve gazların bu parçaların içerisine girmesini engelleyecek biçimde imal edilirler. Antigron tesisatta kullanılacak olan iletkenler nem ve gazların olumsuz etkisinden korunacak biçimde üretilirler. Yabancı cisimlerin bulunduğu ortamlarda elektrik tesisatların IP(IP kodları elektrik tesisatının toz ve sudan koruma derecelerini ifade eden uluslar arası bir standarttır) sınıfı tercihi önem arz etmektedir. Bu alanlarda IP54 standardında tesisat kullanımı gerekmektedir.
Uzatma kablolarını ek yapmayın
Elektrik tesisat bakımları düzenli olarak yapılmalıdır. Yıllık topraklama kontrolleri düzenli olarak gerçekleştirilmelidir. Ayrıca sürekli olarak termal kamera analizleri ile gevşek bağlantı vb. nedenlerle aşırı ısınma durumları izlenmelidir. Uzatma kablosu doğrudan bir prize takılmalıdır. Birbirlerine bağlanan uzatma kabloları aşırı yüklenme sonucu ısınma ve yangına neden olmaktadır. Uzatma kablolarının deformasyona uğramamış olması önem teşkil etmektedir. Özellikle bağlantı noktalarında meydana gelen deformasyonların gözlenmesi gerekmektedir. Ayrıca topraklama gerektiren cihazlar için topraklı tip uzatma kablosunun kullanılması önemlidir.
Alev sızdırmaz özellikte tesisat
Yangın riskinin yüksek olduğu yerlerde (solvent vb. parlayıcı kimyasalların bulunduğu yerler, tekstil sektörü vb.) alev sızdırmaz özellikte tesisat elemanları ve aydınlatmalar kullanılmalıdır. Özellikle fabrikalarda sıklıkla tespit edilen yanlışlardan biri elektrik panolarının yanlış yerleştirilmesidir. Çelik konstrüksiyon vasıflı üretim ve depolama alanlarında çatı makasları arasında yağmur dereleri, kolonların bulunduğu bölgelerde bina içerisinden geçen yağmur indirme tesisatları bulunmaktadır. Söz konusu yağmur deresi tesisatlarının hemen altına taşıma tavaları ile binanın elektrik tesisatları konuşlandırılmaktadır.
Elektrik tesisatları taşıma tavaları ile elektrik panosunun bulunduğu alanda yoğun yağış sonrası su sirayetine bağlı ıslanmak / nemlenmek suretiyle hasar görmektedir. Elektrik panoları ile çatıdan sızan yağmur sularının birleşmesi yangın riskinin büyük oranda artmasına neden olmaktadır.
Benzer durumlarda açıklanan nedenle pano lokasyonlarının gözden geçirilmesi, su geçirmez muhafazalar içerisine alınmaları gerekmektedir. Elektrik tesisatları yakın çevresinde kolayca yanabilir malzemelerin bulundurulması ciddi bir risk unsurudur. Olası bir yangın durumunda hadise lokal olarak gerçekleşecek olsa bile çevreye sirayet eden kıvılcımlar bu malzemelerin alev almasına, dolayısıyla yangının hızlıca yayılmasına neden olmaktadır. Bu nedenle elektrik tesisatlarının yakın çevresinde ya da bitişik nizamlı istif yapılmasının engellenmesi gerekmektedir. Pano çevrelerine uyarıcı levhalar koyulması ve etrafının belirli bir uzaklık gözetilerek izole edilmesi gerekir.
Dengesiz Akım Koruma Gereçleri
Kaçak Akım Koruma Rölesi; Kaçak Akım Koruma Rölesi’nin görevi, yalıtım hatasından kaynaklanan hata akımını algılamak ve algılanan kaçak akım değerinin belirlenen değerlerin üzerine çıkması durumunda bağlı bulunduğu devreyi kesmektir. 30 mA’da Hayat (İnsan Koruma), 300 mA’da da Tesisat (Yangın Koruma) koruma fonksiyonunu gerçekleştirir. Diğer bir değişle faz ve nötür iletkenleri arasında bir dengesizlik yani fark oluştuğunda devreyi açan anahtardır. Bir elektrik devresinde fazdan giren akım, nötürden çıkar. Eğer devrede herhangi bir kaçak yok ise giren akımla çıkan akım miktarı birbirlerine eşittir.
